Groepsimmuniteit, mondkapjes en triage. De woorden bestonden natuurlijk al, maar zijn sinds een maand of twee niet meer weg te denken uit onze woordenschat. Maar had je vorig jaar kunnen voorspellen dat je je iets voor kunt stellen bij buitenschaamte, coronahoester of lockdownparty? Zoals elke aardverschuivende gebeurtenis brengt ook de coronapandemie een vloedgolf aan nieuwe woorden met zich mee: coronawoorden.

Soms is het onmogelijk om de vreemde tijden waarin we nu leven, onder woorden te brengen. Gelukkig proberen heel veel mensen dat toch. En dat brengt voor taalliefhebbers als wij dan toch weer iets om ons mee te vermaken.

Je ziet eigenlijk drie categorieën van deze coronawoorden ontstaan:

• Bestaande woorden die nu belangrijker worden
  

  Zoals groepsimmuniteit, mondkapjes en IC-capaciteit. Deze woorden waren vooral nuttig voor bepaalde beroepsgroepen, maar worden nu zomaar ‘bij het koffieapparaat’ (lees: via videogesprekken) door Jan-en-alleman gebruikt. Want: ze zijn relevant geworden voor ons allemaal en we horen ze dagelijks op het journaal. Waar je eerder wellicht geen beeld had bij milde klachten, weet iedereen nu waarop te letten.

• ‘Nieuwe’ coronawoorden die rechtstreeks met de pandemie te maken hebben

  Woorden die we nog steeds in de kranten lezen, maar die eigenlijk ontstaan zijn in deze periode. Daarbij kun je denken aan alle woorden in samenstelling met ‘corona’, zoals coronahoester, coronamaatregel en coronakilo’s. Maar ook aan woorden zoals het OMT, het outbreak management team, afstandseconomie, een lockdownparty en anderhalvemetersamenleving.
  

• Creatieve coronawoorden 

  Taal blijft gelukkig een bron van inspiratie (en misschien zelfs wel vermaak). Dus krijg je ook veel creatieve samenstellingen, vervormingen en nieuwe constructies om de situatie onder woorden te kunnen brengen. Denk bijvoorbeeld aan raamvisite (kraamvisite die uit vrees voor besmetting jonge ouders en baby alleen door het raam komt feliciteren), balconcert (waarbij muzikanten hun buurt verrassen met muziek vanaf een balkon) en haarakiri (omdat kappers gesloten zijn, bewust het risico nemen je kapsel te verpesten door het zelf te knippen). En wat dacht je van balkoningssdag/woningsdag: omdat de reguliere Koningsdag natuurlijk niet door kan gaan, wordt dat het alternatief!

Meer coronawoorden ontdekken?

Of checken hoeveel jij er eigenlijk al kent? Hoofdredacteur van de woordenboeken van Van Dale, Ton den Boon, begon zelfs een coronawoordenboek, waar de meest uiteenlopende woorden (inmiddels meer dan 700 stuks!) worden verzameld. En ken je dit nummer al?

Ken jij nog coronawoorden? Wij denken er – onder het genot van een locktail nog even over na. Cheers, en blijf gezond!