De termen hoog- en laagopgeleid komen voor in diverse communicatie en media. We gebruiken ze vaak zonder erover na te denken. Wat ons betreft stoppen we met die termen! We leggen je uit waarom en geven je inclusievere alternatieven voor de termen hoog- en laagopgeleid.

De discussie over de termen hoog- en laagopgeleid is al een tijdje gaande. In 2019 pleitten diverse gemeentes al voor afschaffing, maar een gebrek aan alternatieven zorgde ervoor dat de termen in stand bleven. Het Parool wijdde er in 2020 een column aan (mét goede kijktips trouwens) en afgelopen 30 mei plaatste WOMEN Inc. een Instagram-bericht over dit onderwerp. Als platform dat strijdt voor meer gelijkheid in Nederland deelden ze mee dat ze definitief stoppen met de termen hoog- en laagopgeleid. Een belangrijke stap, want zelfs het CBS hanteert de termen nog!

Waarom deze termen?

Op zich is het logisch dat we de termen hoog- en laagopgeleid gebruiken. Ze maken het namelijk mogelijk om het verschil tussen opgeleide mensen aan te geven: de één volgt een andere opleiding dan de ander. Maar met onze taal kunnen we onbewust mensen in- en uitsluiten. Bijvoorbeeld door de ene groep ‘laag’ te noemen en de andere groep ‘hoog’. Zo geven we onbedoeld aan dat de ene groep boven de andere staat! Dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Ondanks dat het onbewust of per ongeluk gebeurt, is het wel kwalijk om deze termen te gebruiken. Met taal maak je namelijk een verschil: je kunt er machtsstructuren mee bevestigen of afbreken. Dus door constant de termen hoog- en laagopgeleid te gebruiken, blijven we de boodschap maar herhalen. En zoals we in een eerdere blog al eerder uitlegden, zorgt herhaling ervoor dat we een boodschap ons eigen maken. Oftewel: hoe vaker we de termen horen, hoe meer we (onbewust) gaan denken dat het één beter is dan het ander.

Alternatieven voor hoog- en laagopgeleid

Welke termen kun je dan wel gebruiken? WOMEN Inc. kiest er bijvoorbeeld voor om over praktisch en theoretisch opgeleide mensen te praten. Of wees zo concreet mogelijk: spreek van mbo-, hbo-, of wo-opgeleid. Stel jezelf ook de vraag of het nódig is om iemands opleiding te noemen. Als het niets toevoegt, kun je die extra woorden gewoon schrappen! En eh, de belangrijkste tip van allemaal: stop met oordelen hangen aan iemands opleiding. We zijn namelijk veel meer dan ons diploma 😉

Is hiermee de kloof opgelost? Helaas niet. Maar als we met alternatieven voor de termen hoog- en laagopgeleid een begin kunnen maken, is dat alweer een horde minder.

Hulp nodig?

Kun je hulp gebruiken met inclusieve teksten? Bijvoorbeeld om ze genderneutraal of B1 te maken? We helpen je graag! Neem gerust contact met ons op.

Wil je nog meer handige taaltips in je inbox?