Los of aan elkaar? Dit zijn de instinkers
Los of aan elkaar? Dit zijn de instinkers
Leestijd 6 minuten
Geschreven door Kris
Leestijd 6 minuten
Geschreven door Kris
Misschien wel een van de lastigste grammaticavragen: schrijf je bepaalde woorden nu los of aan elkaar? Natuurlijk heb je basisregels (zoveel mogelijk aan elkaar!), maar de Nederlandse taal zou de Nederlandse taal niet zijn als er geen uitzonderingen waren. Vandaag laten we je alle instinkers zien.
We schreven het al eerder: eigenlijk is de regel best gemakkelijk. In het Nederlands schrijven we zoveel mogelijk aan elkaar. En ja, dus ook de woorden die uit drie, vier of vijf delen zijn samengevoegd. Denk maar aan rodewijnglas en hottentottententententoonstelling. Krijg je door je samenstelling een woord met heel veel klinkers na elkaar? Dan mag je ook altijd een koppelteken gebruiken. Kijk maar: radio-uitzending, auto-uitlaat, camouflage-overhemd.
Oké, nu weet je de basisregels. Maar er blijven natuurlijk altijd lastige gevallen, instinkers en rotwoorden. Daarom in deze blog een lijst met alle woorden die vaak mis gaan, allemaal handig bij elkaar in één lijst. Los of aan elkaar? Komt-ie!
Los of aan elkaar? De lijst met instinkers
1aprilgrap
2 euromunt
4 havoleerling
24 uursdienst
16 metergebied
30 kilometerzone
120km-weg
2liter-pak
75W-lamp
50-jarig
Aan elkaar (maar ook: aaneen)
Ad-hocoplossing
Bijeenkomen
Boven op (boven op de kast)
Boven op (mijn kat lag boven op me)
Bovenop (leg het maar bovenop)
Algauw en al gauw (allebei juist!)
Alle drie
Bijna-doodervaring
Binnenkomen (en ook: toen hij binnenkwam)
Chef-kok
Dankjewel (maar ook: dank je wel)
Een-op-een (en: een-op-eengesprek)
En zo
Eraan gewend zijn
Erop afgaan
Eruitzien (hoe zie jij eruit?)
Ervandoor
Ervan uitgaan (we gaan ervan uit)
Gebruikmaken (we hebben gebruikgemaakt)
Halvefinalist
Heen kijken (dwars door iemand heen kijken)
Hoe ver
In stand houden
Interim-manager
Megagroot
Niet-roker
Onder meer
Onlinehandleiding (maar online handleiding mag ook)
Open dag
Per se
Privékliniek
Proactief
Roestvrij staal
Stage lopen
Superleuk
Tegoed (ik heb een tegoed van 50 euro)
Te goed (dat doe je echt te goed)
Tenminste (ik kan tenminste nog hoofdrekenen)
Ten minste (je moet ten minste 1 jaar ervaring hebben)
Te veel (je hebt te veel betaald)
Teveel (een teveel aan deze stof is schadelijk)
Thuis voelen
Thuislaten
Top drie
Tot daaraantoe
Tweede Kamerlid (maar ook: Tweede Kamer-lid)
Twee-onder-een-kapwoning
Uit eten
Van alles
Van daaruit
Van tevoren
Vitamine C
Vlak bij (ik woon vlak bij mijn ouders)
Vlakbij (mijn ouders wonen vlakbij)
Weleens
Werkgerelateerd
Zeg maar
Ikzelf
Zo-even
Zo meteen
Zo ver (Gooi de bal zo ver mogelijk)
Zover (Ben je zover?)
Zuidoost-Nederland
Zwart-witfoto