Woorden zijn soms heel verwarrend. Zeker frequentiewoorden. Maar wat is ‘soms’ en is dat vaker dan ‘af en toe’? Statisticus Sanne Willems deed onderzoek naar de verschillende interpretaties van frequentiewoorden wanneer deze door artsen worden gebruikt. Maar wat betekent dat eigenlijk voor frequentiewoorden in jouw teksten? Yannick zet het voor je op een rijtje. 

In de medische wereld is het natuurlijk ontzettend belangrijk dat mensen goed begrijpen wat er wordt gezegd. “Een grote kans op genezing” of “vaak last van bijwerkingen” zijn opmerkingen die niet door iedereen op dezelfde manier begrepen worden. En daardoor ontstaat verwarring. Willems concludeert bijvoorbeeld dat mensen het woord waarschijnlijk heel breed interpreteren: van 45% kans tot 90% kans. En de woorden vaak, vermoedelijk en mogelijk liggen de interpretaties nóg verder uit elkaar. En dat leidt tot verwarring.

Het onderzoek van Willems is niet alleen interessant voor de medische wereld, maar ook voor ons beroep. Als tekstschrijver moet je er altijd op letten dat je lezers jouw tekst goed begrijpen. Zo schreef mijn collega Kris al eens een blog over vage taal en waarom je daar eigenlijk helemaal niets aan hebt in je teksten. 

Frequentiewoorden om te vermijden

Woorden zoals ‘vaak’, ‘meestal’ en ‘soms’, zijn voor mij heel logisch om te gebruiken in teksten. Na het lezen van het onderzoek, is het maar de vraag of lezers mijn taalgebruik op dezelfde manier interpreteren als ik. En dat kan de betekenis van je tekst flink onderuit halen. Wil je een begrijpelijke tekst schrijven? Dan is het dus verstandig om geen vage frequentiewoorden te gebruiken.

Zijn er dan helemaal geen veilige frequentiewoorden meer om te gebruiken? Volgens Willems zijn de meeste extreme uitspraken het veiligst om te gebruiken:

• Altijd
• Zeker
• Nooit
• Onmogelijk

Voor deze vier woorden heeft namelijk bijna iedereen dezelfde interpretatie, waardoor je boodschap dus waarschijnlijk het beste overkomt. Mocht je deze woorden in je tekst willen gebruiken, hoef je daar geen twee keer over na te denken. Maar hoe zit het dan met al die andere frequentiewoorden? Zijn die helemaal uit den boze, of is er nog een andere oplossing?

Tips van Letterdesk

Het helemaal ontwijken van frequentiewoorden is mijn ogen niet mogelijk. Je kunt deze woorden prima gebruiken in je teksten, zolang je de lezer maar voldoende context geeft. Ik heb een paar tips op een rijtje gezet waarmee jij jouw tekst altijd duidelijk kunt maken.

Tip 1: Een extra zin doet wonderen

“Het is te verwachten dat de bijeenkomst volgende week doorgaat.”

Uit het onderzoek van Willems blijkt dat ‘te verwachten’ erg breed wordt opgevat door lezers. Door een extra zin, met context, toe te voegen aan je boodschap voorkom je verwarring. Je krijgt dan:

“Het is te verwachten dat de bijeenkomst volgende week doorgaat, want acht van de negen mensen hebben aangegeven dat ze kunnen komen.”

Lezers weten nu waarom het ‘te verwachten’ is, en weten ook vanaf wanneer het zeker is dat de bijeenkomst doorgaat.

Tip 2: Vermijd een slag om de arm

In professionele communicatie wil je altijd zo duidelijk mogelijk zijn. In de wetenschap is het heel gewoon om bij elke conclusie nog een slag om de arm toe te voegen. Bij het schrijven van bijvoorbeeld mails naar klanten of opdrachtgevers is dat echt niet altijd nodig. Natuurlijk kun je niet altijd iets beloven, maar een twijfelachtige zin zorgt niet alleen voor verwarring, maar komt ook onzeker over. Zonder slag om de arm leest de zin veel fijner.

Schrijf dus niet:

“Er is een grote kans dat we je hierbij kunnen helpen, want we pakken deze klussen meestal zelf op.”

Maar:

“We kunnen je zeker helpen bij deze klus. Mocht er iets veranderen, nemen we contact met je op.”

Hier haal je niet alleen de slag om de arm weg, maar laat je ook meteen zien dat als de situatie verandert, je contact opneemt. Geen verwarring meer mogelijk!

Tip 3: Combineren kun je leren

Als je de kans hebt, kun je een frequentiewoord ook combineren met een praktische invulling van die frequentie. Denk hierbij aan een percentage. Door woorden en getallen te combineren, maak je een zin veel duidelijker. Bekijk het verschil eens tussen deze twee zinnen:

“Bijna al mijn klanten zijn heel tevreden over mijn werk.”

“Bijna al mijn klanten zijn heel tevreden over mijn werk. Ik krijg van 85 procent van mijn klanten een positieve review.”

In de eerste zin weet je niet zeker hoeveel klanten nou echt blij zijn. Door er een extra zin met een duidelijk percentage aan toe te voegen, wordt het veel duidelijker. Bij deze tip zit er echter wel een addertje onder het gras: percentages leiden net zoals frequentiewoorden nog wel eens tot verwarring. Probeer daarom altijd zo concreet en helder mogelijk te schrijven. Lukt dat niet altijd? In deze blog geven we je 10 tips om je zakelijke teksten helder te schrijven!

Meer schrijftips?

Wil je elke week schrijftips in je inbox? Zodat jij de beste teksten schrijft die je kunt?