Op de middelbare school leer je allerlei spelling- en grammaticaregels. En tegen de tijd dat je volwassen bent, doe je het meeste schrijfwerk op de automatische piloot. Toch zie je dat mensen vaak een voorkeur hebben voor komma’s, dubbele punten of koppeltekens. Hoe schrijf je nou de ideale bijzin? Interpunctie in bijzinnen: wij doken er voor je in – blijf lezen!

Correct gebruik van interpunctie maakt het lezen van een tekst gemakkelijker. Want door interpunctie te gebruiken, kunnen lezers hoofd- en bijzinnen van elkaar scheiden. Maar je wilt het de lezer niet onnodig ingewikkeld maken door te veel komma’s en bijzinnen te gebruiken. En interpunctiegebruik kan ook een verkeerd idee geven. Bij te veel uitroeptekens denken mensen misschien dat je schreeuwt, bijvoorbeeld. Daarom schreven we al eerder de blog: het uitroepteken: vriend of vijand?

Op het verkeerde spoor

Niet alleen uitroeptekens zetten je soms op een verkeerd spoor. Ook de dubbele punt, komma en het koppelteken kunnen soms verwarrend werken.

• Een hele lang zin waar een komma in wordt geplaatst maakt het niet per se altijd beter, dit komt doordat mensen dan geen rust krijgen en maar verder moeten lezen, zo raak je als lezer snel de draad kwijt.
  • Hoe los je dat op? Bijvoorbeeld door van de komma een punt te maken. Dat geeft de zin veel meer structuur.
• Voor Bart leverde het schrijven van webteksten veel stress op; dus hij stopte ermee, en huurde een tekstbureau in
  • Uitleg: je gebruikt een dubbele punt als er een conclusie komt en een puntkomma als er twijfel is tussen een punt of een komma

Hoe zit het nou precies met interpunctie in bijzinnen?

Bijzinnen en hoofdzinnen: niet het makkelijkste onderdeel van de Nederlandse taal. En omdat leestekens juist een uitweg kunnen bieden in het begrijpelijk maken van zinnen, zetten we de regels voor je op een rijtje:

De komma gebruik je om een bijzin aan te geven. Er zijn verschillende soorten bijzinnen. Zo heb je beperkende bijzinnen en uitbreidende bijzinnen:

• Zij die naar buiten gingen, regenden nat.
  • Uitleg: het is een beperkende bijzin: degenen die naar buiten gingen werden nat, de rest niet.
• Zij, die naar buiten gingen, regenden nat.
  • Uitleg: het is een uitbreidende bijzin: iedereen werd nat, doordat ze naar buiten gingen
  • In het laatste geval, de uitbreidende bijzin, kan je ook gebruik maken van een koppeteken: Zij – die naar buiten gingen – regenden nat.

Tot slot hebben we dan nog de dubbele punt. Die gebruik je in de volgende gevallen: bij een opsomming, uitleg, aankondiging of bij een citaat.

Wil je meer weten of kom je er niet uit met je interpunctie in bijzinnen? Bekijk dan eens onze Cursus Helder Schrijven, daar leer je alles over de ins en outs.